Tớ có một người bạn chuẩn bị kết hôn. Hai vợ chồng bạn đứng trước lựa chọn: ở cùng bố mẹ, hay thuê nhà ở riêng?
Nếu mình ở chung với bố mẹ, tất nhiên gánh nặng tài chính sẽ giảm (không phải lo tiền nhà). Việc nấu nướng, giặt giũ… sẽ có nhiều người cùng chung tay. Nhưng ở chung thì phải nhập gia tuỳ tục. Decor nhà không như ý cũng phải chịu, thói quen sinh hoạt lạ lẫm cũng phải chịu. Chung quy là quyền lực ít hơn, và trách nhiệm ít hơn.
Nếu muốn được quyết định mọi thứ, từ đồ đạc đến nếp sinh hoạt, trong nhà, thì mình buộc phải nai lưng kiếm tiền thuê nhà, tự chăm sóc, dọn dẹp, sửa chữa. Quyền lực nhiều hơn, trách nhiệm nhiều hơn.
Tớ có một người bạn kỹ tính trong việc chăm con.
“Không bao giờ tao để ai xen vào việc chăm con của tao mày ạ. Cái gì cũng phải tự làm mới chịu. Chính vì thế, nhiều khi tao mệt, vì cái gì cũng đến tay. Nhưng tao vẫn không an tâm đưa con cho bất kỳ ai cả.”
“Ừ. Như vậy thì mày vất vả, nhưng mày sẽ có toàn quyền quyết định chăm con mày thế nào, không phải nghe ai, không sợ ai làm gì lệch hướng. Tao nghĩ mày chọn đánh đổi sự vất vả vài năm đó để lấy quyền tự chủ trong việc chăm con, để lấy cái an trong tâm. Cũng hợp lý mà?”
Muốn quyền lực lớn, thì đương nhiên trách nhiệm phải nhiều.
Ngay những việc đơn giản như đi du lịch, ta cũng có hai lựa chọn: đi tour và đi tự túc.
Khi du lịch tự túc, quyền chọn đi đâu, làm gì nằm hoàn toàn trong tay cậu. Cậu đang đi trên đường, tình cờ lướt qua một chỗ có vẻ hay ho, cậu hoàn toàn có thể dừng lại thăm thú, điều chỉnh lịch trình (nếu có) theo ý muốn.
Nhưng đi tour thì cậu không thể ngẫu hứng vậy được. Tour phải diễn ra theo lịch trình định sẵn. Quyền thiết kế đi đâu, làm gì nằm trong tay công ty du lịch, hoặc sẽ là một quyết định chung của cả đoàn, chứ không phải của riêng cậu.
Nhưng mà đi tự túc thì cậu có trách nhiệm tự nghiên cứu, chuẩn bị từ nơi ăn, chốn ở, phương tiện đi lại, vé tham quan… Chẳng may cậu lỡ chuyến bay, lỡ tàu, hay đến một chỗ vào ngày/giờ nơi đó đóng cửa, thì cậu cũng chỉ có thể tự trách bản thân mình.
Còn đi tour, trách nghiệm nghiên cứu và chuẩn bị đã được chuyển cho bên tour rồi. Cậu chỉ cần làm theo mà thôi.
“Quyền lực càng cao, trách nhiệm càng nhiều.” – “With great power comes great responsibility”.
Trước đây, tớ từng nghĩ câu nói trên chỉ áp dụng trong bối cảnh công việc: càng lên sếp lớn thì việc càng nhiều, sức nặng của mỗi quyết định càng lớn. Nhưng gần đây, tớ nhận ra ứng dụng của câu này trong cuộc sống đời thường rộng hơn tớ tưởng.
Phàm khi làm bất kỳ điều gì, nếu quyền tự quyết càng nhiều, thì mình phải chịu khó nghĩ nhiều hơn, bơi nhiều hơn; từ to như con voi đến bé bằng con kiến, việc gì cũng đến tay. Còn một khi đã chọn “outsource” một phần hay toàn bộ trách nhiệm ra bên ngoài, thì ta phải chấp nhận rằng mọi thứ sẽ không thể theo ý ta hoàn toàn được.
Cái gì cũng có mặt lợi và hại cả thôi.
