“Mục đích tối thượng” (the ultimate purpose) là gì?
Khái niệm purpose (mục đích cuộc đời) chắc không còn xa lạ với cậu nữa nhỉ? Còn the ultimate purpose (mục đích tối thượng) thì sao?
Trong cuốn “Lost in Thought: The Hidden Pleasures of an Intellectual Life”, tác giả Zena Hitz đặt một mệnh đề thế này: Con người ta có thể theo đuổi đồng thời nhiều purpose, nhưng trong số đó, có MỘT VÀ CHỈ MỘT là đích của tất cả những purpose còn lại.
Ví dụ: Cậu nói cậu muốn trở thành một người có sự nghiệp thành công VÀ một người con hiếu thảo? Không có đâu.
- HOẶC (1) cậu muốn có sự nghiệp thành công, để có tài chính tốt mà báo hiếu (mục đích tối thượng: báo hiếu ba mẹ);
- HOẶC (2) cậu muốn báo hiếu ba mẹ, từ đó có thêm một gạch đầu dòng hiển hách trong bảng thành tích cuộc đời (mục đích tối thượng: được xã hội công nhận là người thành công).
Một trong hai, không có ở giữa.
The ultimate purpose (mục đích tối thượng) là mục đích mà khi nó không còn nữa, tất cả những mục đích khác ta theo đuổi đều trở nên vô nghĩa.
Quay lại ví dụ trên:
- Trường hợp mục đích tối thượng của cậu là “báo hiếu ba mẹ”: nếu (vì một lý do nào đó) cậu không thể báo hiếu ba mẹ nữa, việc gây dựng sự nghiệp thành công sẽ trở thành vô nghĩa với cậu.
- Trường hợp mục đích tối thượng của cậu là “trở thành người thành công”: nếu một ngày, xã hội tự dưng quyết định “báo hiếu” không còn nằm trong những tính chất được coi trọng ở một người thành công nữa, việc cố gắng báo hiếu ba mẹ sẽ trở thành vô nghĩa với cậu.
“Mục đích tối thượng” từ góc nhìn của tớ
Phản ứng đầu tiên của tớ khi tiếp xúc với ý tưởng về the ultimate purpose là: không tin. Tớ vốn nghĩ về bản thân như một người theo đuổi song song hai mục tiêu (1) “học liên tục để nâng cấp bản thân” VÀ (2) “giúp cuộc sống người khác dễ thở hơn”… Nhưng rồi khi nghiêm túc phản tư, tớ ngã ngửa khi nhận ra: the ultimate purpose của tớ thực ra là “trải nghiệm sâu sắc thế giới này”.
Tớ giúp đỡ mọi người cũng để bản thân hiểu hơn về những động lực, thách thức của xã hội. Tớ đi làm để nâng cao khả năng phân tích thế giới. Tớ đọc để hiểu sâu hơn về thế giới. Tớ tập yoga để có đủ sức khoẻ trải nghiệm thế giới.
Bỏ mục tiêu “trải nghiệm sâu sắc thế giới này”, tớ sẽ chẳng còn lý do gì để theo đuổi tất cả những việc còn lại nữa.
May thay, thế giới này không quá đáng đến nỗi chỉ cho phép ta theo đuổi duy nhất the ultimate purpose. Thông thường, ta có đủ chỗ trong cuộc đời để chứa the ultimate purpose và các mục tiêu, ước mơ thứ yếu khác nữa.
Nhưng tớ tin: biết được the ultimate purpose của bản thân sẽ giúp chúng ta nhiều trong việc thiết kế cuộc sống này đấy.
Một vài câu hỏi dành cho cậu thay lời kết
- Mệnh đề về the ultimate purpose có đúng với cậu không?
- Nếu có, the ultimate purpose của cậu là gì?
- Những gì cậu đang làm hàng ngày có đang đưa cậu đến gần hơn the ultimate purpose đó không?
- Nếu có thì tốt rồi. Còn nếu không, cậu có muốn thiết kế lại cuộc sống để phục vụ the ultimate purpose tốt hơn không?
